top of page

Klassieke Rijkunst

563210_330679013699475_2046568417_n.jpg

“Dressuur in functie van het paard, niet het paard in functie van de dressuur.”


.

In eerste plaats is het belangrijk te weten dat een paard anatomisch niet gemaakt is om een ruiter te dragen. Als we onze bevriende viervoeter een lang, gezond, pijnvrij en gelukkig leven willen geven, is het dan ook belangrijk dat we hem op een manier gaan trainen zodat hij toch in staat is een ruiter te dragen.


De klassieke dressuur is een middel om het paard te gymnastiseren: zijn natuurlijke bewegingen verbeteren.

Het is geen discipline op zich. Of je nu jumping, military, recreatie, endurance of eender welke andere discipline in de paardensport beoefend, is een klassieke basisopleiding van uiterst belang voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid van het paard.

Door een langzame, zorgvuldige opleiding van het paard, is hij uiteindelijk in staat het gewicht (van het paard en eventueel een ruiter) dat van nature voornamelijk door de voorhand gedragen wordt, te verplaatsen naar de achterhand. Hierdoor worden de fragiele voorbenen ontlast. Enkel op deze manier kan een paard op een gezonde manier een ruiter op zijn rug dragen.


Dit is zeer belangrijk, want elke vorm van therapie valt of staat met een juiste training naast de behandelingen.


Jammer genoeg zien we dat er slechts zeer weinigen het geduld en de tijd kunnen opbrengen om een paard op deze correctie, paardvriendelijke methode op te leiden. Er wordt veel aan “symptoombestrijding” gedaan met een uitgebreid gamma aan hulpteugels, bitten en sporen, om het paard tot gehoorzamen te brengen. Hierdoor zien we dat paarden vaak vroegtijdig fysieke problemen (of gedragsproblemen) vertonen en een te vroege dood sterven…

Zelfs op “hoog niveau” in de wedstrijdsport gaat er veel mis wat betreft de opleiding van het paard en dit ten behoeve van ego en winstbejag.


Net als mensen (links– of rechtshandig) zijn paarden van nature scheef (links– of rechtsgebogen).

Er zijn verschillende dimensies in de asymmetrie van het paard:

  • Laterale scheefheid: de links– of rechtsgebogenheid in het lichaam
  • Horizontale scheefheid: het meer gewicht dragen op de voorbenen dan op de achterbenen
  • Links– of rechtshandigheid in de voorbenen
  • Links– of rechtshandigheid in de achterbenen
  • Het schraag bewegen van het paard omdat de voorhand smaller is dan de achterhand
  • Diagonale scheefheid: het zwaartepunt dat zich niet precies in het midden van het paard bevindt maar meer in de richting van één van de twee voorbenen gaat
  • Verticale scheefheid: het paard gaat schuin door de bocht in plaats van verticaal recht te blijven
  • Verkeerde verhouding in gebruik van buik– en rugspieren

In de vrije natuur kan een paard prima leven met deze scheefheid, maar zodra het paard ongewone arbeid moet verrichten, zoals onder de ruiter, kan dit voor problemen zorgen.

Tijdens het rijden kan je merken dat je paard scheef is door: ongelijke aanleuning, hoofd kantelen, verzet, over de schouder lopen, op de schouder vallen, oefeningen maar naar één kant kunnen uitvoeren,…

Doordat het paard op die manier zijn lichaam ongelijk belast kan dit op termijn ernstige lichamelijke en psychische gevolgen hebben zoals:

  • Kreupelheid
  • Hoefkatrol
  • Artrose
  • Kissing spines
  • Kijkerigheid
  • Gedragsproblemen

Door bepaalde buigingsoefeningen kan het paard rechtgericht worden.

Enkel een correct rechtgericht paard zal zijn bekken naar voor kantelen, zijn buikspieren aanspannen en zijn rugspieren bol maken. Enkel dan kan het paard zich ontspannen en kan hij op een juiste manier zijn lichaam gebruiken om een ruiter te dragen.

In de klassieke dressuur bestaat de opleiding, en het rechtrichten, van het paard bestaat uit 6 logisch opeenvolgende stappen:


Stap 1: Lengtebuiging
In de eerste stap gaan we het paard leren gelijkmatig in te buigen naar links en naar rechts.  We leren het paard een gelijke aanleuning nemen op beide teugels met behulp van onze zit. Het rechtrichten op een rechte lijn en de gelijkmatige lengtebuiging op een volte zijn hiervoor een goede oefeningen.
Stap 2: Voorwaarts neerwaarts
Doordat het paard in stap 1 zijn lange rugspier heeft leren stretchen, komt hij automatisch in stap 2: een voorwaarts neerwaartse houding
Stap 3: Ondertreden
Elk paard heeft van nature een meer stuwend en een meer dragend achterbeen. Het paard moet leren met beide achterbenen gelijkmatig te dragen en stuwen en elk achterbeen onder de massa te plaatsen. Daartoe moeten beide achterbenen gelijkmatig leren inbuigen in de gewrichten.
Stap 4: Buiging binnenachterbeen
De vierde stap is het buigzaam maken van het binnenachterbeen door middel van de oefening schouderbinnenwaarts. Deze oefening zorgt ervoor dat het binnenachterbeen meer gewicht moet gaan dragen en zo buigzamer en sterker wordt. 
Stap 5: Buiging buitenachterbeen
Daarna gaan we het buitenachterbeen buigzamer en sterker maken via de travers. Uit de travers volgen dan de oefeningen renvers en het appuyement.
Stap 6: Buiging beide achterbenen

Het uiteindelijke doel van de rijkunst is het ontwikkelen van de draagkracht van de achterhand en dus langzaam maar zeker het verkrijgen van meer verzameling. In voorgaande stappen heeft het paard geleerd telkens de achterbenen afzonderlijk te buigen. In stap 6 wordt de buiging van beide achterbenen gelijktijdig vergroot.

In draf wordt de grootst mogelijke buiging in de achterbenen verkregen in de piaffe en passage. In galop is de grootste buiging te zien in de galoppirouette.

Omdat 100% symmetrie en perfectie niet bestaat, blijft het rechtrichten een levenslange uitdaging naar het streven van een volkomen harmonie tussen ruiter en paard. Als dit op een juiste manier gebeurt is dit een fijn samenwerken voor zowel de ruiter, maar ook voor het paard.


En tot slot: een degelijke opleiding kost TIJD, geniet van de weg ernaartoe, niet enkel van het resultaat.

bottom of page